1, Đèo Mã Pí Lèng
Đèo Mã Pí Lèng là cung đường khá đèo hiểm trở, chiều dài khoảng 20 km vượt đỉnh núi Mã Pí Lèng với độ cao khoảng 2.000 m, nối từ Mèo Vạc tới Đồng Văn. Đoạn đèo này nổi tiếng, hấp dẫn bởi cung đường đèo uốn lượn như hình con rắn trườn, vắt mình nằm từ ngọn núi này sang ngọn núi khác.
Mã Pí Lèng theo tiếng Quan Hỏa ám chỉ “sống mũi của con ngựa” đó nghĩa đen. Còn theo nghĩa bóng, tên gọi này ám chỉ sự hiểm trở của đỉnh núi, nơi có dốc cao đến mức con ngựa đi qua phải nín thở, hoặc đỉnh núi dựng đứng lên như hình sống mũi của con ngựa.
Vào năm 2009, vùng núi Mã Pí Lèng đã được công nhận là di tích danh lam thắng cảnh quốc gia. Theo đó, đèo Mã Pí Lèng được coi là khu vực di sản có địa chất và cảnh quan đặc sắc; đỉnh đèo là một điểm quan sát toàn cảnh núi rừng vào loại đẹp nhất ở Việt Nam, hẻm vực sông Nho Quế là một trong những thung lũng có kiến tạo độc nhất vô nhị ở Việt Nam.
Đứng trên đỉnh đèo du khách như được ôm trong mình núi non hùng vĩ của quê hương đất nước, cảm nhận được sự ưu ái của thiên nhiên dành cho mảnh đất phía Tây Bắc.
2, Đèo Ô Quy Hồ.
Đèo có độ dài gần 50 km, là một con đèo giữ kỷ lục về độ dài tại vùng Tây Bắc hùng vĩ, đồng thời đây cũng là một trong số những cung đường đèo hùng vĩ và hiểm trở vào loại bậc nhất Việt Nam.
Con đèo này nằm trên đường quốc lộ 4D cắt ngang với dãy Hoàng Liên Sơn, đèo là nối liền hai tỉnh Điện Biên với Lào Cai với đỉnh đèo chính là ranh giới của 2 tỉnh, có độ cao 2.000 m.
Tên gọi Ô Quy Hồ của đỉnh đèo được xuất phát từ tiếng kêu của một loài chim rất da diết, gắn với huyền thoại về câu chuyện tình yêu của một đôi trai gái nhưng không được tác thành. Bên cạnh đó, đèo Ô Quy Hồ cũng còn có tên gọi khác là đèo Hoàng Liên, hay đèo Mây do trên đỉnh đèo quanh năm có mây bao phủ.
Với độ cao, chiều dài và sự nguy hiểm khiến đèo Ô Quy Hồ được mệnh danh là “vua đèo vùng Tây Bắc”. Đỉnh đèo Ô Quy Hồ nằm giữa vùng núi mây ngút ngàn còn được gọi bằng cái tên Cổng Trời. Những năm trời lạnh giá, đỉnh đèo có thể được phủ kín bằng băng tuyết.
3, Đèo Pha Đin
Đèo Pha Đin hay là đèo núi nằm trên quốc lộ 6 có độ dài 32 km , một phần nằm tại xã Phỏng Lái, huyện Thuận Châu, tỉnh Sơn La và một phần nằm tại xã Tỏa Tình, huyện Tuần Giáo, tỉnh Điện Biên, độ cao nhất là 1.648 m. Tên gọi của đèo là Pha Đin, nguyên gốc xuất xứ từ tiếng Thái nghĩa là “trời và đất”, mang nghĩa chỉ nơi đây là chỗ tiếp giáp giữa trời và đất.
Đèo Pha Đin vừa nổi tiếng có khung cảnh đẹp mê hồn, vừa nổi tiếng với sự hiểm trở. Trên lưng chừng đèo thường có mây phủ mịt mờ, dưới chân đèo là những bản làng lác đác. Khi lên đến thì thấy nền trời xanh thẳm, núi rừng mang vẻ hùng vĩ hầu như không còn nhìn thấy bản làng ở dưới chân nữa.
4, Đèo Khau Phạ
Đèo Khau Phạ là con đèo nằm trên 32 với độ dài hơn 30 km, cũng là một trong những cung đường đèo dốc và quanh co đứng thuộc hàng bậc nhất Việt Nam. Đèo nằm ở khu vực giáp giới giữa huyện Mù Cang Chải và huyện Văn Chấn của tỉnh Yên Bái , đi qua nhiều địa danh nổi tiếng như Mù Cang Chải, La Pán Tẩn, Tú Lệ, Nậm Có, Chế Cu Nha,… ở độ cao từ 1.200 m đến hơn 1.500 m so với mực nước biển.
Đèo vượt qua đỉnh núi cao nhất vùng Mù Cang Chải là đỉnh núi Khau Phạ. Tên gọi của đỉnh núi này có nghĩa “Sừng Trời” theo ngôn ngữ của dân tộc Thái, do các chóp núi thường nhô lên giữa trời mây bao quanh như một chiếc sừng lớn vậy.
Khung cảnh nhìn từ đèo Khau Phạ đẹp nhất vào tháng 9, tháng 10 đó là mùa lúa chín, khi lúa chín vàng ruộm ở chân ruộng bậc thang Tú Lệ. Đây là thời điểm mà nhiều du khách mạo hiểm chinh phục đèo để thưởng ngoạn khung cảnh đẹp. Ngoài những thửa ruộng bậc thang trải dài tít tắp, nằm bên cung đường đèo quanh co còn cả những cánh rừng già lưu giữ được nhiều loại động thực vật quý hiếm, rất nguyên sơ.
