Nhà máy thủy điện Thác Bà khánh thành vào ngày 5/10/1971 là một công trình lịch sử thể hiện ý chí của tinh thần đoàn kết vượt khó, quyết tâm chinh phục tự nhiên, biến tiềm lực của tự nhiên thành dòng điện quý giá phục vụ sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.
Nhà máy thủy điện Thác Bà được xây dựng vào thời điểm vô cùng đặc biệt khi chiến tranh nước ta vẫn còn khốc liệt và kinh tế miền Bắc còn gặp nhiều khó khăn. Đây là thủy điện đầu tiên được xây dựng ở miền Bắc xã hội chủ nghĩa với sự giúp đỡ về khoa học - kỹ thuật của Liên Xô. Công trình thủy điện được xây dựng trong quãng thời gian khá dài và chia làm 2 giai đoạn gồm công tác khảo sát thiết kế và quá trình thi công.
Công tác khảo sát và lên ý tưởng bản vẽ được những kỹ sư hàng đầu của Việt Nam và Liên Xô thực hiện từ năm 1959 đến 1961. Sau đó 3 năm, vào ngày 19/08/1964 Nhà máy thủy điện Thác Bà được bắt đầu khởi công. Sau hơn 10 năm xây dựng, nhà máy đã được khởi động và hòa vào lưới điện quốc gia vào ngày 05/10/1971.
Ban đầu chức năng chủ yếu của thủy điện Thác Bà là cung cấp một nguồn điện ổn định để đáp ứng nhu cầu sinh hoạt của người dân miền Bắc, là cơ sở để xây dựng và phát triển các ngành kinh tế mũi nhọn cho nước ta. Tuy nhiên, cùng với sự phát triển của khoa học - kỹ thuật, ngày nay Nhà máy thủy điện Thác Bà còn mang thêm nhiều sứ mệnh như: kết hợp với các hồ thủy điện khác để điều tiết và giảm nhẹ lũ lụt cho vùng đồng bằng, góp phần phát triển du lịch Yên Bái, cải tạo môi trường và hệ sinh thái tự nhiên.
Hồ Thác Bà - nơi được ví như "Hạ Long trên núi" vùng Tây Bắc là một trong 3 hồ nước nhân tạo lớn nhất Việt Nam được hình thành khi xây dựng Nhà máy thủy điện Thác Bà. Rộng gần 20 nghìn ha nước mặt gồm hơn 1.300 đảo xanh lớn nhỏ, cùng hệ thống hang động đẹp ẩn sâu trong lòng những dãy núi đá vôi, hồ Thác Bà là một kỳ quan của tỉnh Yên Bái và được công nhận là Di tích Lịch sử danh thắng cấp Quốc gia từ tháng 9/1996…
 |
| Toàn cảnh Nhà máy thủy điện Thác Bà |
 |
| Hệ thống cửa xả nước trong quá trình máy phát điện hoạt động |
 |
| Các thiết bị tua-bin phát điện trên thân đập thủy điện |
 |
| Dòng điện sản sinh ra sẽ được một trạm tổng phân phối lên các đường dây tải điện đi tiêu thụ |
 |
| Tòa nhà Trung tâm vận hành mọi hoạt động của Nhà máy |
 |
|
Khu nhà bia ghi danh tưởng niệm cán bộ, công nhân viên và bộ đội đã anh dũng hy sinh trong quá trình xây dựng Nhà máy
|
 |
| Việc xây dựng nhà máy thủy điện đã tạo ra một vùng sinh thái phong phú cho vùng hạ lưu |
 |
|
Khuôn viên xung quanh khu vực Nhà máy cũng là nơi tham quan lý tưởng mỗi khi du khách lên thăm Yên Bái
|
 |
| Trên khu vực lòng hồ Thác Bà có hàng nghìn đảo xanh lớn nhỏ, đẹp như tranh họa đồ và là điểm nhấn khi du khách đi tham quan hồ Thác Bà |
 |
| Quang cảnh mờ ảo nên thơ trên lòng hồ Thác Bà vào mỗi buổi sáng sớm |
 |
| Hồ Thác Bà - một nguồn tài nguyên quan trọng góp phần phát triển kinh tế du lịch cho tỉnh Yên Bái |
 |
| Ngoài ra lòng hồ rộng và sâu còn tạo ra tiềm năng lớn để địa phương phát triển khai thác, chăn nuôi thủy sản... |
