Thời gian gần đây, liên tục những phản ánh từ người dân thuộc xã An Lương, về tình trạng hàng chục km đường bê tông nông thôn trong đó có những đoạn vừa hoàn thành đưa vào sử dụng tháng 6/2020, nay hỏng hóc biến dạng do sức nặng của đoàn xe vận chuyển quặng sắt từ thôn Suối Dầm, xã An Lương, huyện Văn Chấn xuôi về hướng thị xã Nghĩa Lộ.
Con đường đến trường của các em nhỏ đã bị xe chở quặng quần thảo đến biến dạng.
Ngày 9/10/2022, nhóm phóng viên Báo Pháp luật Việt Nam đã vượt hàng trăm km nhằm xác minh thông tin làm rõ sự việc.
Từ thị xã Nghĩa Lộ, chúng tôi tìm đến xã An Lương trên chặng đường rải đá cấp phối lỏng chỏng vô cùng gian nan vất vả .
Người dân có lẽ là một cô giáo trẻ phải dắt bộ xe máy ngược dốc vì đường trơn trượt bùn đá lổng chổng.
Mặc dù chỉ di chuyển khoảng hơn 20 km thôi nhưng nhóm phóng viên đã phải mất cả tiếng đồng hồ để đánh vật với đèo dốc, thỉnh thoảng lại gặp một xe quặng sắt nhô ra ở những cua đường chật hẹp, cuối cùng chúng tôi cũng đến được trung tâm xã An Lương.
Những chiếc xe tải ben không đậy bạt để lộ những viên quặng sắt thô đen trũi.
Một người dân địa phương cho biết: Hiện tại đường lên mỏ rất trơn và lầy lội, nếu các anh muốn lên thì đi vòng qua đập thủy điện, còn xe chở quặng hàng ngày phải chạy vòng dưới đường suối cạn vì tải nặng không được phép đi trên bờ đập.
Theo hướng chỉ dẫn, cả nhóm nhanh chóng tiếp cận một con đường huyền thoại mà có lẽ chỉ dành cho máy cày mới có thể đi nổi, không ai nghĩ đây lại là con đường các em nhỏ đến trường trong lấm lem bùn đất.
Nhiều em nhỏ đi học lội bì bõm trong lấm lem bùn đất.
Đến địa phận Trường Mầm non An Lương, thôn Suối Dầm thì xe bị chặn lại bởi một số cọc buộc rào chắn mới dựng sơ sài giữa đường.
Qua tìm hiểu được biết do những người khai thác mỏ quặng sắt đào bới vượt chỉ giới đất đã mua, gây sạt lở sang đồi nhà bên cạnh nên nảy sinh mâu thuẫn.
Tuy nhiên sau màn chào hỏi được biết chúng tôi không gây phiền phức gì tới đôi bên nên người dân đã vui vẻ dỡ rào cho xe phóng viên vào thẳng mỏ quặng sắt lậu.
Người dân vui vẻ dỡ rào chắn cho xe của phóng viên thâm nhập mỏ quặng lậu.
Đã bắt đầu xuất hiện dàn xe Tắc tơ dạng đầu máy cày chở tăng bo từ mỏ quặng xuống bãi vào những ngày mưa gió đường trơn xe ô tô không thể lên được núi.
Tải nặng, đường trơn trượt treo leo bên bờ vực, những chiếc xe "đặc chủng" này còn phải buộc dây để kéo nhau trong tình trạng vô cùng nguy hiểm.
Những chiếc xe "đặc chủng" chở đầy quặng sắt phải kéo nhau vì trời mưa trơn trượt.
Điều khó tin nữa là một sân bóng lớn của thôn nằm ngay sát phía sau trường Mầm non Suối Dầm đã bị biến thành bãi tập kết quặng lậu, những tảng quặng đen sì nặng trịch được một máy xúc luôn túc trực tại bãi để xúc lên xe.
Sân bóng của thôn Suối Dầm biến thành nơi tập kết quặng sắt lậu.
Tiến sâu vào lòng núi khoảng 500m nữa, cảnh tượng khó tin hiện ra khi hố quặng sắt khổng lồ cắt ngang đường dân sinh với những máy móc phương tiện và lán trại như một đại công trường bừa bộn. Trời mưa mỗi lúc một nặng hạt, đất đá bị moi hẫng chân tiếp tục sạt lở từng quầng lớn đỏ ối.
Phương tiện và thùng nhiên liệu ngổn ngang trong bãi quặng.
Nguyên nhân sạt lở và lầy lội là do điểm mỏ quặng sắt khai thác quy mô giữa đường đi lối lại, khiến người dân lưu thông vô cùng vất vả.
Phát hiện có người lạ, những chiếc máy xúc, ô tô đang hoạt động hối hả bỗng ngừng bặt. Các tài xế ô tô, máy xúc tập trung về lán trại ngay đó cho biết, họ là những người làm thuê cho các ông chủ bên tỉnh Thái Nguyên, họ khẳng định những ông chủ này phải có mối quan hệ đặc biệt với địa phương thì mới có thể khai thác quặng một cách quy mô và công khai như thế này.
Công nhân lái máy xúc và ô tô cùng lán trại tại mỏ quặng sắt lậu.
Anh Mùa A Da là một trong những hộ có đất ở khu vực mỏ quặng, thật thà kể lại: "Đất của chúng tôi thuộc rừng phòng hộ, hàng năm được nhận tiền trông coi bảo vệ rừng, nay bán cho người ta để khai thác quặng, nhưng họ làm ẩu quá sạt lở hết rồi và làm hỏng hết đường khiến việc đi lại khó khăn quá. Hôm nay tôi đã rào đường lại không cho họ chở nữa".
Anh Mùa A Da dùng cây rào đường lại và mắc võng canh không cho xe chở quặng hoạt động.
Về phía chính quyền xã An Lương, khi được hỏi, tại địa bàn có đơn vị nào được cấp mỏ khai thác quặng sắt không ? Ông Hoàng Văn Cội - Chủ tịch UBND xã An Lương trả lời là địa phương này không có mỏ quặng sắt nào được cấp phép hoạt động, sau đó ông nói đang bận lái xe và hẹn sẽ liên lạc lại sau, rồi không thấy hồi âm.
Liên quan đến vụ việc này, PV Báo Pháp luật Việt Nam đã thông tin với ông Mai Mộng Tuân- Bí thư Huyện uỷ Văn Chấn, sau khi nhận được thông tin từ PV, Bí thư Huyện uỷ cho biết sẽ yêu cầu UBND huyện chỉ đạo các lực lực lượng chức năng kiểm tra, xác minh làm rõ và sẽ hồi âm lại PV.
Đề nghị UBND tỉnh Yên Bái chỉ đạo các cơ quan có thẩm quyền vào cuộc điều tra làm rõ những đối tượng ngang nhiên khai thác quặng sát trái phép nói trên, đồng thời làm rõ trách nhiệm của từng cá nhân, tổ chức có liên quan.
Báo Pháp luật Việt Nam sẽ tiếp tục cập nhật thông tin về những động thái xử lý của chính quyền huyện Văn Chấn.
