Món bánh chuối dẻo thơm. |
Theo lời kể của đồng bào Tày, các loại chuối như chuối tiêu, chuối goòng, chuối lá… đều được sử dụng làm bánh. Mỗi loại có một vị thơm ngon riêng, vì thế, quanh năm suốt tháng, đồng bào Tày chế biến bánh chuối để dâng cúng thần linh, tổ tiên vào những ngày lễ và thưởng thức.
Để làm bánh chuối, người Tày chuẩn bị khá kỹ nguyên liệu như quả chuối, bột gạo nếp, đường, lạc, vừng, lá chuối. Theo kinh nghiệm được truyền lại từ bao đời nay về công thức làm bánh chuối, chuối chín được bóc vỏ, thái đôi rồi phơi nắng cho thật khô, sau đó để lên gác bếp, đợi đến ngày gói bánh.
Nguyên liệu thứ hai không thể thiếu đó là lá chuối rừng. Sau khi lấy về, lá được phơi khô, rồi cất để gói bánh. Đồng bào Tày chia sẻ rằng gói bánh chuối bằng lá chuối rừng phơi khô, mới thơm và để được lâu hơn.
Khi gói, gạo nếp được xay thành bột nước, để ráo rồi nhào với bột chuối khô cho nhuyễn, sau đó cho vào cối giã thật mịn. Người làm lấy bột ra nặn thành từng cái bánh bằng quả trứng vịt rồi cho nhân lạc đã rang với vừng vào giữa, rắc hạt vừng bên ngoài bề mặt bánh, dùng lá chuối rừng gói lại và cho lên trõ đồ từ 1,5 đến 2 tiếng đồng hồ là bánh chín.
Bánh chuối thưởng thức vào lúc còn nóng hoặc đã nguội đều rất ngon và đậm đà dư vị, có độ dẻo hòa quyện giữa bột gạo nếp với bột chuối, có vị ngọt tự nhiên của chuối hòa vào vị thơm nồng của gạo nếp. Khi ăn, bánh có cái giòn lật sật của nhân lạc, vị thơm của vừng và lá chuối rừng. Tất cả tạo nên dư vị thơm ngon tự nhiên.
Đồng bào Tày Nghĩa Đô bán bánh chuối ở chợ phiên. |
Bánh chuối là món ăn dân dã, đời thường của đồng bào Tày vùng Nghĩa Đô, thể hiện sự tinh tế, khéo léo trong việc lựa chọn những nguyên liệu do chính đồng bào làm ra. Bánh chuối cũng là món bánh được đồng bào Tày chế biến để dâng cúng tổ tiên, mời khách phương xa, thể hiện sự tôn kính với thần linh, tiên tổ và sự thảo thơm, mến khách của đồng bào nơi đây.