Nỗi lo mất sinh kế
Gần 2 tháng qua, các hộ nuôi cá lồng khu vực giữa Thủy điện Sông Lô 8A, 8B điêu đứng vì mất trắng sinh kế. Thủy điện gặp sự cố xả nước đột ngột, mực nước giảm sâu cuốn tụt lồng bè, cá chết sạch.
Quanh năm mưu sinh trên con nước dòng Lô bằng nghề nuôi cá lồng, trong phút chốc gia đình ông Lâm Văn Hòa (thôn Chợ Tổng, xã Đức Ninh) trắng tay; 5 lồng nuôi cá giờ nằm chỏng chơ, nứt gãy, cá sắp xuất bán đều chết hết. “Gia đình thuộc diện khó khăn chỉ trông chờ vào mấy lồng cá nhưng giờ chẳng còn gì. Cá thì chết, lồng thì hỏng vương vãi bùn đất. Sự việc đã xảy ra gần 2 tháng nay, nhưng vẫn chưa được giải quyết. Cuộc sống gia đình vất vả lắm, không biết trông cậy vào đâu. Giờ cố thu dọn lại đống lồng bè, tu sửa lại để khi mực nước ổn định làm lại từ đầu” - ông Hòa ngậm ngùi nói.
Cũng theo ông Hòa, hàng trăm hộ dân nuôi cá lồng ven sông đều gặp tình cảnh tương tự. Gần 2 tháng trước, Thủy điện Sông Lô 8B gặp sự cố, mực nước bất ngờ giảm sâu cuốn trôi lồng bè. Hàng chục lồng cá từ mép bờ bị tụt xuống đáy, cá mắc cạn chết sạch, coi như mất trắng, đến nay chưa thấy có khắc phục, đền bù cho người dân.
Là một trong những hộ dân bị ảnh hưởng nặng nề nhất, ông Phạm Thanh Bình (xã Thái Hòa, huyện Hàm Yên) cho biết, đây là lần thứ 2 gia đình trắng tay.
Theo ông Bình, thời điểm khoảng cuối tháng 9 vừa qua, mực nước giảm sâu gây hư hỏng lồng bè, chết cá. Nhìn các lồng cá bị tụt xuống, cá mắc cạn mà người dân đành bất lực. Giờ gia đình ông chỉ cố thu dọn, sửa lại các lồng hư hỏng để chờ tái đàn.
"Mực nước cứ thất thường thế này rất khổ cho người dân. Sinh kế, tiền bạc mất trắng cũng chưa được giải quyết thỏa đáng. Không biết đến bao giờ mới khắc phục được hậu quả, ổn định cuộc sống của người dân nơi đây" - ông Bình bức xúc nói.
Hệ lụy từ thủy điện dày đặc
Theo tìm hiểu, trên khoảng hơn 40km sông Lô chảy qua các huyện Hàm Yên và Yên Sơn của tỉnh Tuyên Quang đã có 3 nhà máy thủy điện (Sông Lô 8, 8A và 8B) do Công ty CP xây dựng và thương mại Lam Sơn làm chủ đầu tư cùng hoạt động. Sau đợt lũ đầu tháng 9 vừa qua nhà máy thủy điện 8B gặp sự cố và phải ngừng hoạt động.
Sông Lô chảy qua Tuyên Quang có độ dốc lớn, Nhà máy Thủy điện sông Lô 8B gặp sự cố phải mở toàn bộ các cửa van xả, không thể tích nước trong khi 2 nhà máy còn lại ở thượng nguồn vẫn tích nước, phát điện đã khiến toàn bộ vùng hạ nguồn mực nước bị xuống đột ngột, lòng sông nhiều khu vực cạn khô dẫn tới hàng trăm hộ nuôi cá lồng, sống dựa sinh kế trên sông lâm cảnh lao đao.
Trao đổi với PV Báo Lao Động, một lãnh đạo Phòng NNPTNT huyện Hàm Yên xác nhận, thời điểm cuối năm 2023 có ghi nhận tình trạng cá Chiên chết bất thường hàng loạt. Còn vụ việc nước sông Lô giảm khiến nhiều lồng bè bị ảnh hưởng, địa phương cũng đang có thống kê, kiểm đếm và tìm hướng giải quyết.
Còn theo ông Bàn Văn Giáp - Phó Giám đốc Thủy điện Sông Lô 8B, đợt lũ vừa rồi các tàu bè, cây cối trôi dạt đánh vào cửa xả gây hư hỏng. Hiện công ty vẫn đang hàn xì, sửa chữa cửa van để khắc phục.
"Sự cố đã gây thiệt hại lớn cho nhà máy, vừa qua nhiều người dân nuôi cá lồng trên sông cũng đã tới nhà máy để hỏi về việc tích nước, nhưng hiện tại chúng tôi đã tập trung khắc phục hư hỏng các cửa van và tổ máy nên chưa thể tích nước trở lại. Dự kiến việc sửa chữa còn có thể kéo dài, đơn vị cũng đã có thông báo tới người dân để chủ động sản xuất" - ông Giáp cho hay.
