Đấu thầu mua sắm là một hình thức đầu tư công phổ biến hiện nay nhưng không thực hiện nghiêm túc thì vai trò đảm bảo hiệu quả – cạnh tranh – công bằng – minh bạch sẽ khó thực hiện. Ngân sách Nhà nước đầu tư mà không chặt chẽ giám sát, đánh giá một cách độc lập, khách quan thì thất thoát là điều có thể nhìn thấy được.
Qua tìm hiểu của phóng viên, ngày 27/12/2023, ông Bùi Tiến Lâm - Trưởng phòng Tài chính Kế hoạch huyện Tân Lạc ký phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu gói thầu: Mua sắm thiết bị dạy học ngoại ngữ, thiết bị dạy học bộ môn Tin học cho các Trường tiểu học, trung học cơ sở, huyện Tân Lạc theo phương thức tập trung có giá gói thầu là 4.595.700.000 VNĐ. Nhà thầu trúng thầu là Công ty cổ phần thiết bị máy tính Thiên An với giá trúng thầu là 4.536.060.000 VNĐ. Thời gian thực hiện là 30 ngày.
Đáng chú ý, giá của sản phẩm trong gói thầu có dấu hiệu cao hơn thị trường đơn cử như: Màn hình hiển thị (Kết nối với máy tính và các thiết bị khác để phát âm thanh hình ảnh) có kích thước màn hình: 65", Full HD. Độ phân giải: 4K UHD (3,840 x 2,160 pixel). Độ sáng: 450nit. Đèn nền: DLED. Cảm ứng đa điểm. Hệ điều hành: Android. Cổng kết nối: Output: HDMI, Audio, Headset có giá trúng thầu là 59.500.000 VNĐ/bộ. Ngoài thị trường sản phẩm có giá 29.800.000VNĐ/bộ. Với số lượng 5 bộ thì chênh lệch tạm tính là 148.500.000 VNĐ.
Đáng chú ý, sản phẩm đơn vị cung cấp là QASMT65-PRO, Dongguan Riotouch Tecnology Co.,Ltd có nguồn gốc Trung Quốc có độ sáng: 350nit nhưng theo yêu cầu kỹ thuật của gói thầu thì Độ sáng phải là 450nit. Vậy tại sao sản phẩm của gói thầu lại vẫn được tính là phù hợp?
Bộ máy vi tính để bàn dùng cho giáo viên (Kết nối với các thiết bị ngoại vi để trình chiếu bài giảng). Máy tính để bàn đồng bộ (Bao gồm chuột, bàn phím, màn hình). Bộ vi xử lý: Intel® Corei5 12400. Chipset: Intel H610. Đồ họa: UHD Intel Graphics. Mạng: Gigabit có giá trúng thầu là 15.300.000 VNĐ/bộ (sản phẩm đơn vị trúng thầu cung cấp là FPT ELEAD T510, SYNNEX FPT, xuất xứ Việt Nam). Ngoài thị trường có giá sản phẩm là 12.990.000 VNĐ/bộ. Với số lượng 5 chiếc chênh lệch tạm tính là 11.550.000 VNĐ.
Thiết bị âm thanh đa năng di động (Phát các học liệu âm thanh và trợ âm cho giáo viên). Bộ thiết bị âm thanh gồm: 2 loa toàn giải, 2 loa Tweeter, 2 micro không dây cầm tay có giá trúng thầu là 6.500.000 VNĐ/bộ (sản phẩm đơn vị trúng thầu cung cấp là CS391, ACNOS, xuất xứ Việt Nam), ngoài thị trường sản phẩm có giá 3.760.000 VNĐ/bộ. Với số lượng 5 chiếc chênh lệch tạm tính là 13.700.000 VNĐ.
Gói thầu có nhiều sản phẩm không có tính đặc thù, có nhiều trên thị trường nhưng đều có giá cao hơn so với giá ngoài thị trường. Trước hiện tượng nổi cộm này quan điểm của lãnh đạo đơn vị như thế nào?
Để có thông tin nhiều chiều, phóng viên đã liên hệ làm việc với UBND huyện Tân Lạc. Sau khi trao đổi, ông Phạm Ngọc Tùng – Chánh văn phòng UBND huyện Tân Lạc đã giới thiệu ông Bùi Tiến Lâm - Trưởng phòng Tài chính Kế hoạch huyện Tân Lạc làm việc với phóng viên.
Trước thông tin sự việc trên, ông Lâm cho biết: “Hàng hoá mua là thiết bị đặc thù cho ngành giáo dục theo quyết định 1973/QĐ-UBND ngày 24/08/2020 về việc ban hành tiêu chuẩn, định mức sử dụng máy móc, thiết bị chuyên dùng lĩnh vực giáo dục và đào tạo thuộc phạm vi quản lý của tỉnh Hoà Bình”. Tuy vậy, những sản phẩm trong gói thầu trên có nhiều sản phẩm bán tràn lan trên thị trường.
Ngoài ra, ông Bùi Tiến Lâm - Trưởng phòng Tài chính Kế hoạch huyện Tân Lạc khẳng định việc đấu thầu thực hiện đầy đủ các bước đảm bảo minh bạch, khách quan. Tuy nhiên, trước nội dung phóng viên yêu cầu trao đổi thông tin như cơ sở, căn cứ nào để đưa ra chứng thư thẩm định định giá thì nhận được câu trả lời chung chung, không đúng trọng tâm của câu hỏi.
Thời gian gần đây các vi phạm về đấu thầu diễn ra trong rất nhiều ngành khác nhau: xây dựng cơ sở hạ tầng, y tế, giáo dục... Các cơ quan chức năng liên tục phát hiện, xử lý những vi phạm pháp luật liên quan đến hoạt động đấu thầu ở nhiều lĩnh vực, trong đó nhiều vụ việc gây ra các hệ lụy tiêu cực cho xã hội và bức xúc trong quần chúng nhân dân. Trung tướng Tô Ân Xô, Chánh Văn phòng Bộ Công an, Người phát ngôn Bộ Công an đã có cuộc trao đổi với báo chí xung quanh vấn đề này: “Qua các vụ án kinh tế, tham nhũng mà Cơ quan điều tra của Bộ Công an phát hiện trong thời gian qua cho thấy, các sai phạm trong hoạt động đấu thầu diễn ra rất phức tạp ở hầu hết các lĩnh vực. Điều đáng nói là, sai phạm không chỉ xảy ra ở các dự án trong lĩnh vực giao thông, xây dựng, thông tin – truyền thông, mà ở cả lĩnh vực nhạy cảm, mang tính nhân văn cao như y tế, giáo dục, văn hóa... Các sai phạm này gây ra rất nhiều hệ lụy tiêu cực cho xã hội và bức xúc trong quần chúng nhân dân...”.
Nhằm đảm bảo tính minh bạch và hiệu quả trong hoạt động đầu tư xây dựng sử dụng Ngân sách Nhà nước, đề nghị UBND tỉnh Hoà Bình, UBND huyện Tân Lạc cùng các cơ quan chức năng thanh kiểm tra các dấu hiệu bất thường trong đấu thầu, làm rõ sai phạm (nếu có) của các cá nhân, tổ chức để đấu thầu thực sự công bằng, công khai, tiết kiệm và minh bạch.
