Thị xã Mường Lay, tỉnh Điện Biên vốn là thủ phủ của tỉnh Lai Châu cũ (nay là Điện Biên và Lai Châu). Năm 2004, sau khi chia tách tỉnh, thị xã Mường Lay trở thành đơn vị hành chính thuộc tỉnh Điện Biên.
Mường Lay chỉ có 3 đơn vị hành chính trực thuộc, gồm: xã Lay Nưa, phường Na Lay và phường Sông Đà. Đây là thị xã nhỏ nhất trên cả nước.
Cách trung tâm TP Điện Biên Phủ khoảng 100km, với diện tích tự nhiên trên 11.266ha, thị xã Mường Lay chỉ chiếm hơn 1% diện tích tự nhiên của tỉnh Điện Biên.
Thị xã Mường Lay còn được biết đến với những dãy phố nhà sàn nằm soi bóng xuống dòng Nậm Lay thơ mộng.
Tại Mường Lay, dân tộc Thái chiếm gần 70%, nơi đây được coi là “cái nôi của người Thái trắng”.
Cả thị xã nằm trong thung lũng hẹp trải dài theo dòng Nậm Lay đến ngã 3 sông (sông Đà, sông Nậm Na và suối Nậm Lay).
Cầu Cơ khí Nậm Cản soi bóng xuống mặt nước.
Bến cảng Cơ khí Mường Lay - nơi thường diễn ra các sự kiện lớn về văn hóa, du lịch và thể thao của địa phương.
Thị xã Mường Lay phấn đấu đến năm 2030 sẽ phát triển thành trung tâm du lịch sinh thái ở phía Bắc của tỉnh Điện Biên, đặt mục tiêu lượng du khách đến Mường Lay năm 2030 đạt 100.000 lượt khách.
Nơi đây vẫn luôn là điểm đến hấp dẫn của nhiều du khách trong và ngoài nước. Đặc biệt trong những ngày này, Mường Lay đang tổ chức chuỗi các hoạt động động khai mạc du lịch mùa nước nổi.