Đền Cấm được xây dựng vào thế kỷ 19 trong khu rừng Cấm, thuộc phường Lào Cai (TP Lào Cai). Đền là nơi thờ phụng, ghi nhớ công ơn các quan binh hy sinh trong cuộc chiến bảo vệ đất nước của quân đội Nhà Trần ở thế kỷ 13.
Điều đặc biệt, đền còn thờ bà chúa Cấm - người được nhân dân địa phương tôn vinh như một vị thần chữa bệnh cho dân nghèo.
Ngôi đền được xây dựng theo kiến trúc cổ hình chữ Đinh, mái đền xây thành 2 tầng uốn cong hình con thuyền. Năm 2001, đền được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch cấp bằng công nhận là Di tích Lịch sử Văn hóa cấp Quốc gia.
Lần gần nhất đền được tu bổ là năm 2005, đến nay đã qua gần 20 năm. Hiện, đền Cấm đã xuống cấp, phần khấu kiện bằng gỗ đã bị mục, mái nhà hư hỏng phải phủ bạt che để tránh dột nước.
Bên cạnh đó, nền gạch và bậc thang cũng bị nứt hỏng, bong tróc sau nhiều năm. Những cây gỗ dài để chống đổ chứ không phải là thiết kế sẵn có.
Sự xuống cấp này không chỉ gây ảnh hưởng đến các hoạt động tại đền, mà còn ảnh hưởng đến cảnh quan môi trường di tích và đặc biệt là sự an toàn của người dân và du khách đến hành lễ.
Ngày 3.12, có mặt tại di tích quốc gia đền Cấm, theo ghi nhận của PV Báo Lao Động, từ phía ngoài cổng vào đã có thể nhìn thấy những vết mảnh vỡ của bậc thang bê tông. Còn ở phía trong nhà, cây cột gỗ to bị nứt toác, nền gạch bị phồng lên trông thấy.
Khi quan sát ở phía ngoài đền chính, người dân và du khách có thể thấy những thanh gỗ dài chống dựa vào các cây cột to.
Bà Nguyễn Thị Lụa (TP Lào Cai) chia sẻ: “Di tích lịch sử này tồn tại từ rất lâu rồi. Trải qua thời gian dài hoạt động, chịu mưa nắng, các hạng mục của di tích đã bị xuống cấp nghiêm trọng. Người dân địa phương rất mong đền sớm được tôn tạo, nhất là sau ảnh hưởng của bão số 3".
Thông tin từ UBND TP Lào Cai, việc đầu tư xây dựng, tu bổ, tôn tạo di tích quốc gia Đền Cấm nhằm đáp ứng nhu cầu tín ngưỡng của nhân dân và du khách thập phương.
Dự án tu bổ do Ban Quản lý di tích thành phố Lào Cai làm chủ đầu tư, thực hiện trong giai đoạn 2023-2026. Tổng vốn đầu tư là hơn 37,6 tỉ đồng.
Trao đổi với PV Báo Lao Động, Trưởng Ban Quản lý di tích thành phố Lào Cai Ngô Ngọc Hà cho biết: "Chúng tôi đang làm hồ sơ để xin ý kiến của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch với Cục Di sản văn hóa. Do đây là di tích lịch sử quốc gia nên việc tu bổ phải làm theo trình tự. Cùng với đó, việc chọn lựa đơn vị tư vấn, thi công phải có năng lực đảm bảo. Dự kiến khoảng giữa năm 2025 bắt đầu triển khai".
Hình ảnh ghi nhận của PV tại đền Cấm: