Như Dân trí thông tin, Vũ Văn Việt (25 tuổi, quê Hưng Yên) mới đây đã bị lực lượng thuộc Công an tỉnh Hưng Yên và Công an tỉnh Lai Châu phối hợp bắt giữ khi đang lẩn trốn tại khu vực xã Thèn Sin, huyện Tam Đường (tỉnh Lai Châu). Việt là bị can bị truy nã về tội Sử dụng tài liệu giả của cơ quan, tổ chức.
Theo công an, Việt từng 2 lần mua giấy xác nhận giả xác nhận là sinh viên trường Đại học Bách khoa Hà Nội rồi nộp cho chính quyền địa phương để trốn tránh nghĩa vụ quân sự vào các năm 2023, 2024. Bị phát hiện, nam thanh niên trốn vào miền nam trước khi lên Lai Châu để ẩn náu. Quá trình lẩn trốn trong rừng, Việt ăn nõn cây chuối, uống nước suối để sinh tồn.
Với diễn biến hành vi như trên, nam thanh niên có thể bị xử lý ra sao theo quy định của pháp luật?
Luật sư Hoàng Trọng Giáp (Giám đốc Công ty Luật Hoàng Sa, Đoàn Luật sư TP Hà Nội) nhìn nhận hành vi của Việt thể hiện sự nông cạn, thiếu hiểu biết, vô trách nhiệm và coi thường pháp luật. Không chỉ trốn nghĩa vụ quân sự, nam thanh niên còn sử dụng giấy tờ giả nhằm qua mặt cơ quan chức năng. Đây là hành động cần bị xử lý nghiêm bởi các chế tài theo quy định pháp luật nhằm tạo tính răn đe, ngăn ngừa những hành vi tương tự có thể xảy ra trong xã hội.
Dưới góc độ pháp lý, luật sư nhìn nhận cơ quan chức năng sẽ xem xét dấu hiệu của 2 hành vi riêng biệt đối với nam thanh niên này, cụ thể như sau:
Thứ nhất, đối với hành vi sử dụng giấy xác nhận giả của trường Đại học Bách khoa Hà Nội, đây là hành vi có dấu hiệu của tội Sử dụng con dấu hoặc tài liệu giả của cơ quan, tổ chức theo Điều 341 Bộ luật Hình sự 2015. Theo đó, người nào sử dụng con dấu, tài liệu hoặc giấy tờ giả để thực hiện hành vi trái pháp luật sẽ bị xử lý hình sự về tội danh nêu trên với mức hành phạt cơ bản là phạt tiền 30-100 triệu đồng, cải tạo không giam giữ đến 3 năm hoặc phạt tù từ 6 tháng đến 2 năm.
Trường hợp phạm tội từ 2 lần trở lên, khung hình phạt có thể áp dụng là 2-5 năm tù.
Thứ hai, đối với hành vi trốn nghĩa vụ quân sự, Điều 6 Nghị định số 120/2013/NĐ-CP của Chính phủ quy định người có hành vi không chấp hành lệnh gọi kiểm tra, khám sức khỏe nghĩa vụ quân sự sẽ bị xử phạt về hành vi Vi phạm quy định về kiểm tra, khám sức khỏe thực hiện nghĩa vụ quân sự với mức phạt có thể áp dụng là phạt tiền 25-35 triệu đồng.
Ngoài ra, theo Điều 332 Bộ luật Hình sự 2015, người nào không chấp hành đúng quy định của pháp luật về đăng ký nghĩa vụ quân sự, đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này hoặc đã bị kết án về tội này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm, thì bị xử lý về tội Trốn tránh nghĩa vụ quân sự. Mức phạt cơ bản đối với tội danh này là phạt cải tạo không giam giữ đến 2 năm hoặc phạt tù từ 3 tháng đến 2 năm.
Như vậy, đối với hành vi trốn nghĩa vụ quân sự, nam thanh niên có thể bị áp dụng mức phạt tiền 25-35 triệu đồng. Trường hợp người vi phạm đã bị xử phạt vi phạm hành chính mà còn tái phạm, cơ quan chức năng có thể xem xét trách nhiệm hình sự về tội Trốn tránh nghĩa vụ quân sự theo Điều 332 Bộ luật Hình sự 2015.
