Di tích được tôn tạo để bảo tồn, phát huy giá trị lịch sử, góp phần phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. Ảnh: Bảo Nguyên
Di tích lịch sử - khảo cổ học Hắc Y, ở xã Tân Lĩnh, huyện Lục Yên được phát hiện vào năm 1995. Đây là một quần thể di tích kiến trúc tôn giáo - tín ngưỡng đình - đền - chùa và các công trình phụ trợ khác gồm núi Thần áo đen (Hắc Y), chùa tháp Hắc Y, chùa Dõng, đền Đại Cại, chùa Thượng Miện, chùa Bến Lăn, Ao Vua, Trường Đua, được trải khắp trên một diện rộng khoảng 2km2.
Qua nhiều lần khai quật, các nhà khảo cổ phát hiện thấy tại quần thể di tích này không ít hiện vật có hình dạng và niên đại giống với những hiện vật được khai quật ở Hoàng thành Thăng Long - Hà Nội như: Gạch, ngói, đá chân cột, lá đề, sen, cúc, tượng đất nung linh vật các loại như đầu rồng, phượng... cùng đồ thờ, đồ gốm sứ có niên đại thời Trần (thế kỷ XIII-XIV). Các nhà khoa học lịch sử nhận định đây là quần thể kiến trúc Phật giáo quy mô lớn và được ví như "Hoàng thành của Yên Bái".
Năm 2001, Di tích Hắc Y được công nhận Di tích lịch sử - khảo cổ học cấp quốc gia. Tuy nhiên, do ảnh hưởng của hoàn lưu cơn bão số 3, nhiều công trình, hạng mục của quần thể di tích này bị tàn phá nặng nề.
Tại khu vực đường vào khu di tích Hắc Y - Đại Cại, hàng trăm mét bờ kè bị vỡ, gẫy, sụp sụt do mưa lũ gây ra. Ảnh: Bảo Nguyên
Ngày 23.12, trao đổi với phóng viên, ông Triệu Văn Huấn, Trưởng phòng Văn hóa và Thông tin huyện Lục Yên cho biết: “UBND tỉnh Yên Bái vừa phê duyệt dự án đầu tư xây dựng công trình đầu tư tu bổ, tôn tạo di tích này với tổng mức đầu tư gần 22 tỉ đồng.
Dự án được triển khai trong 3 năm. Trước mắt, tỉnh sẽ tiến hành tu bổ, tôn tạo lại đền - chùa Đại Cại, dự kiến hoàn thành vào cuối năm 2025”.
Trải qua nhiều thế hệ, nơi đây trở thành địa điểm du lịch tâm linh nổi tiếng tại Yên Bái. Ảnh: Bảo Nguyên
Theo ông Huấn, vào ngày 16 tháng Giêng hàng năm, người dân trong vùng cùng đông đảo du khách đến dâng hương bày tỏ lòng thành kính bậc tiền nhân đã có công dạy nhân dân khai sơn, lập ấp và cầu mưa thuận gió hòa, mùa màng tươi tốt, quốc thái dân an, nhân khang vật thịnh.
