Như Báo Sức khoẻ & Đời sống đã thông tin ở nhiều bài viết trước, hiện nay tình trạng xe khách, đặc biệt xe ô tô giường nằm đường dài chở hàng hoá trong khoang chở khách rất nhiều. Một số doanh nghiệp có thương hiệu lớn cũng mở các văn phòng giao dịch hàng hoá, có cả xe tải đưa hàng hoá từ xe khách giao tại nhà. Lợi nhuận từ việc vận chuyển hàng hoá thậm chí còn cao hơn doanh thu bán vé chở khách.
Theo Cục CSGT (Bộ Công an), nhà sản xuất đã thiết kế phương tiện ô tô chở khách là chỉ để chở khách. Khi các doanh nghiệp, chủ xe vì lợi nhuận tự thay đổi kết cấu xe không đúng với thiết kế xe đã được phê duyệt để chở thêm hàng hóa trong khoang khách sẽ không đảm bảo an toàn giao thông, vệ sinh môi trường... làm ảnh hưởng đến sức khỏe của hành khách trên xe. Chưa kể, trong quá trình xe ô tô khách lưu thông trên đường, khi xe phanh gấp hàng hóa dễ lăn, đập vào người hành khách.
Theo quy định, trường hợp xe ô tô chở khách mà lại tháo giường nằm chở thêm hàng hóa trong khoang chở hành khách khi lưu thông trên đường sẽ bị lực lượng CSGT kiểm tra xử lý.
Cụ thể, ô tô chở khách tự ý thay đổi kết cấu xe, đối với cá nhân sẽ bị phạt tiền từ 6 - 8 triệu đồng và từ 12 - 16 triệu đồng, đối với tổ chức, được quy định tại Điểm a, Khoản 9, Điều 30 Nghị định số 100/2019/NĐ-CP của Chính phủ quy định xử phạt hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ và đường sắt.
Liên quan đến bất cập trong xử lý vi phạm đối với Tập đoàn xe khách Vương Chi (chạy tuyến Hà Nội - Đắk Lắk) mà Báo Sức khoẻ & Đời sống phản ánh, Phòng CSGT TP Ninh Bình đã họp kiểm điểm đối với tổ công tác có biểu hiện vi phạm quy định điều lệnh CAND, quá trình kiểm tra chưa chấp hành đúng quy trình, có lời nói tác phong chưa đúng mực.
Theo đó, sáng 16/2, sau khi nhận được thông tin phản ánh của Báo Sức khoẻ & Đời sống về một số xe khách của hãng Vương Chi tháo giường nằm, cải tạo khoang khách để chở hàng hoá, tiềm ẩn nguy cơ cháy nổ và mất an toàn giao thông, Thượng tá Lê Anh Tuấn, Trưởng Phòng CSGT TP Ninh Bình đã chỉ đạo các Tổ công tác "đón lõng" để kiểm tra những phương tiện nói trên khi đi qua địa bàn.
Khoảng 9h30, khi phương tiện 47B-009.56 đi đến Quốc lộ 1A, Tổ công tác của Trạm Cảnh sát giao thông QL1A Ninh Bình đã dừng, kiểm tra và phát hiện chiếc xe đã tháo 34 giường để chở hàng trong khoang.
Cùng thời điểm trên, Tổ công tác của Đội CSGT Đường bộ đang làm nhiệm vụ tại phường Ninh Phúc, TP Ninh Bình khi nhận được tin báo chỉ dừng xe khách BKS 47F-000.35 và kiểm tra qua loa, không xử lý hết các lỗi vi phạm (hiện trạng chỉ còn 6 giường). Thậm chí, cán bộ CSGT có những lời nói, giải thích với lái xe chưa đúng mực.
Sau khi họp kỷ luật, trước mắt Đội CSGT Đường bộ (Phòng CSGT Ninh Bình) sẽ xử lý theo quy chế của đơn vị và tạm thời chưa phân công công tác tuần tra, kiểm soát đối với 3 cán bộ CSGT trong Tổ công tác nêu trên.
Được biết đến nay, 3 trong số rất nhiều phương tiện có hành vi tháo giường nằm, cải tạo khoang khách để chở hàng hoá của Tập đoàn Vương Chi đã bị lực lượng chức năng xử phạt (từ thông tin phản ánh của báo chí) gồm: Xe khách BKS 47F-000.35 bị phạt 8.500.000 đồng; xe khách BKS 47B-009.56 bị phạt 15.500.000 đồng và xe khách BKS 47B-025.12 bị phạt 17.100.000 đồng về các lỗi chở hàng hóa trong khoang chở hành khách; Đưa xe ô tô kinh doanh vận tải hành khách tháo bớt giường nằm, không đúng với thông số kỹ thuật được ghi trong giấy chứng nhận an toàn kiểm định kỹ thuật và bảo vệ môi trường của xe. Ngoài ra, các phương tiện trên bị tước tem kiểm định và giấy chứng nhận đăng ký an toàn kỹ thuật.
Về thông tin những phương tiện xe khách của Tập đoàn Vương Chi cố tình tháo giường nằm, không chở hành khách mà chuyên chở hàng hóa không rõ nguồn gốc, xuất xứ, Tổng cục Quản lý thị trường cho biết đã chỉ đạo lực lượng Quản lý thị trường các địa phương tăng cường kiểm tra và xử lý nghiêm nếu phát hiện vi phạm.
Trong văn bản gửi đến Báo Sức khoẻ & Đời sống ngày 31/3, ông Thái Văn Vương, Giám đốc công ty TNHH TM&DV Thái Văn Vương (địa chỉ tại TP Buôn Mê Thuật, tỉnh Đắk Lắk) cho biết: Trong 2 năm qua do đại dịch COVID-19 ảnh hưởng lớn đến ngành vận tải nói chung và hãng nói riêng nên doanh nghiệp đã nhận vận chuyển thêm hàng hoá để mưu sinh và trả lãi ngân hàng.
"Sau các bài viết phản ánh của Báo Sức khoẻ & Đời sống, chúng tôi nhận thấy việc làm của mình là sai và thiếu sót. Do vậy công ty đã khắc phục các lỗi: Lắp ráp bổ sung đầy đủ số ghế trên các phương tiện như đăng kiểm cho phép; Thực hiện vận tải đúng tuyến như doanh nghiệp đã đăng ký cho các phương tiện; thực hiện hoạt động đúng quy định mà ngành giao thông vận tải đề ra…", văn bản nêu.
Tương tự, các hãng xe khách Minh Phúc (chạy tuyến Hà Nội - Vũng Tàu); hãng xe Anh Toàn (tuyến Hà Nội - Đắk Lắk); hãng xe Cao Nguyên (tuyến Hà Nội - Đắk Lắk) sau khi bị lực lượng chức năng phạt nặng về việc tháo phần lớn số giường nằm thành khoang hàng cũng đã chủ động xin khắc phục vi phạm, lắp đặt lại giường, ghế trên xe như thiết kế ban đầu để phục vụ vận chuyển hành khách theo quy định.
Mới đây, Cục CSGT đã yêu cầu các đội tuần tra kiểm soát giao thông trên các tuyến cao tốc kiểm tra, xử lý nghiêm các trường hợp xe khách vi phạm, đặc biệt tình trạng xe khách tháo bỏ giường nằm, cải tạo khoang hành khách chở hàng gây mất an toàn giao thông.
Cục CSGT đánh giá, việc xe khách nhồi nhét hàng trên khoang hành khách hiện nay tiềm ẩn rất nhiều hiểm họa. Trên thực tế, đã xảy ra không ít vụ cháy xe khách mà nguyên nhân bắt nguồn từ hàng hóa được vận chuyển trên xe. Vừa qua, xe khách chạy tuyến Đắk Lắk - TP HCM khi chiếc xe chạy tới đường Hai Bà Trưng, phường Nghĩa Thành, TP Gia Nghĩa, tỉnh Đắk Nông đã bất ngờ phát ra tiếng nổ lớn, ngọn lửa bốc cháy dữ dội. Vụ cháy khiến chiếc xe đã bị thiêu rụi, rất may, không có hành khách nào bị thương.
Theo chuyên gia Phạm Xuân Mai (Trường Đại học Quốc gia TP.HCM), nguyên nhân gây cháy nổ xe khách thường là: xe chở quá tải, do hệ thống điện, do chất lượng nhiên liệu và cuối cùng là do việc kiểm soát nguồn hàng hóa vận chuyển trên xe. Các nguyên nhân này đều có tính chất liên quan nhưng trong đó quan trọng nhất là việc xe chở hàng hóa quá tải. Có thực tế là nhiều xe khách đã chở quá số người quy định, lại còn chất hàng hóa đầy hầm xe, lên trên nóc dẫn đến vượt tải trọng. Khi xe quá tải dẫn đến động cơ xe sẽ nóng và sinh nhiệt. Nếu lúc này có sự rò rỉ nhiên liệu hay bắt gặp vật dễ cháy trong hầm xe thì lập tức sẽ gây cháy. Do vậy, bên cạnh công tác tuyên truyền đến doanh nghiệp vận tải nâng cao ý thức chấp hành các quy định của pháp luật thì rất cần sự tăng cường kiểm tra của lực lượng chức năng để kịp thời ngăn chặn các vi phạm.