Nói đến Suối Giàng là nói đến vùng đất nổi tiếng với những cây chè Shan tuyết cổ thụ hàng trăm năm tuổi, nơi mà có tới 98% đồng bào dân tộc Mông sinh sống trên các đỉnh núi cao.
Quần thể chè Shan tuyết cổ thụ xã Suối Giàng mọc tự nhiên ở độ cao từ 1.300-1.800m so với mặt nước biển, quanh năm được bao bọc bởi mây mù, tuổi đời từ 100 đến 300 năm. Những cây chè này được các nhà khoa học xác định đây là thủy tổ của cây chè trên thế giới.
Theo nghi lễ truyền thống, hàng năm người Mông Suối Giàng sẽ làm lễ cúng cây chè tổ để cảm ơn trời đất và thần linh đã ban một vụ mùa no ấm, đầy đủ. Lễ cúng cây chè cổ thể hiện nét văn hóa tâm linh, vừa chứa đựng giá trị nhân văn sâu sắc, tạo nên nét đẹp độc đáo riêng của Suối Giàng.
Suối Giàng hiện có trên 500ha chè Shan trong đó có quần thể 400 cây chè Shan trên 100 năm tuổi đã được công nhận là Cây Di sản Việt Nam. Sản lượng chè búp tươi hàng năm đạt 600 tấn.
Một năm, chè Shan tuyết Suối Giàng cho thu hoạch ba vụ: Vụ xuân, vụ hè và vụ cuối vào khoảng tháng 8-9 âm lịch. Để hái được những búp chè non người Mông phải trèo lên cành cao của cây chè cổ thụ để lựa những búp chè tươi non đem về sao.
Cùng với lễ cúng tôn vinh cây chè tổ còn có các phần trình diễn hái chè, sao chè thi và một số hoạt động văn hóa thể thao gắn liền với người dân nơi đây như: Biểu diễn múa khèn, ném pao, kéo co…
Vào vụ hái chè cả bản Mông Suối Giàng đều ngào ngạt hương thơm của chè, vị chè chan chát, quyến rũ lan tỏa trong không gian, nồng nàn đến mức có cảm giác chẳng uống mà cũng thấy say say.
Nguyễn Tuấn Anh
Link nội dung: https://nguoitaybac.vn/le-cung-ton-vinh-cay-che-to-suoi-giang-a7045.html