Thanh tra Bộ Xây dựng yêu cầu làm rõ các vi phạm tại Dự án Điểm du lịch Mộc Châu Island

Chủ tịch UBND tỉnh cần chỉ đạo quyết liệt

Sau khi Báo điện tử Xây dựng có bài phản ánh nhiều sai phạm tại Dự án Điểm du lịch Mộc Châu Island, Sở Xây dựng Sơn La có báo cáo chỉ ra những sai phạm “khủng” tại Dự án Điểm du lịch Mộc Châu Island (Mộc Châu Island), ngày 7/9 Chủ tịch UBND tỉnh Sơn La có văn bản chỉ đạo UBND huyện Mộc Châu xử lý các hành vi vi phạm theo quy định và giao Sở Kế hoạch và Đầu tư chủ trì, phối hợp các Sở, ngành liên quan kiểm tra về thủ tục đầu tư, xây dựng, đất đai, du lịch của dự án này, báo cáo UBND tỉnh trước ngày 18/9/2022 và yêu cầu các đơn vị “khẩn trương triển khai thực hiện”.

Liên quan đến dự án này, mặc dù phóng viên đã đặt lịch làm việc và nội dung kèm theo tại Văn phòng UBND huyện Mộc Châu từ ngày 30/8/2022, nhiều lần liên hệ qua điện thoại với lãnh đạo huyện. Tuy nhiên, phía huyện lại “cố tình” né tránh những yêu cầu của phóng viên, hứa hẹn gửi công văn trả lời, nhưng không thực hiện, các vị lãnh đạo hướng dẫn liên hệ lòng vòng…Điều này ngược hẳn với tinh thần chỉ đạo quyết liệt, khẩn trương của Chủ tịch UBND tỉnh Sơn La tại Văn bản số 3392/UBND-KT.

Thực hiện chỉ đạo của Chủ tịch UBND tỉnh, ngày 8/9 Sở Kế hoạch và Đầu tư đã có Giấy mời số 34/GM-SKHĐT với nội dung “kiểm tra việc triển khai các thủ tục về đầu tư, xây dựng, đất đai, môi trường, du lịch…đối với Dự án Điểm du lịch Mộc Châu Island”. Chủ trì là Sở Kế hoạch và Đầu tư, thành phần gồm Sở Xây dựng, Sở Tài nguyên và Môi trường, Sở Văn hóa Thể thao và Du lịch, UBND huyện Mộc Châu.

UBND tỉnh có văn bản chỉ đạo sau khi Báo điện tử Xây dựng “điểm danh” nhiều sai phạm “khủng” tại Dự án Điểm du lịch Mộc Châu Island.

Cần làm rõ các vi phạm?

Như đã phản ánh, ngày 6/9, Sở Xây dựng Sơn La có Văn bản số 416/BC-SXD báo cáo chi tiết các sai phạm tại dự án Mộc Châu Island. Ví dụ như nhiều công trình xây dựng không đúng vị trí được quy hoạch, nằm ngoài ranh giới được quy hoạch, chưa được quy hoạch, chưa được thẩm định thiết kế cơ sở, chưa có trong chủ trương đầu tư…

Cụ thể như khu dịch vụ DV1: Gồm các công trình nhà tre, diện tích 2.500m2, 02 tầng; nhà vui chơi trong nhà, diện tích 850m2, 01 tầng; nhà bán đồ ăn, hàng lưu niệm 450m2, 01 tầng, tổng diện tích các công trình 3.800m2. Theo quy hoạch đã phê duyệt, tổng diện tích xây dựng toàn khu DV1 là 4.000m2, chiều cao tối đa 03 tầng: Cơ bản phù hợp với quy hoạch đã phê duyệt, tuy nhiên nhà bán đồ ăn, hàng lưu niệm xây dựng sai vị trí quy hoạch được duyệt. Theo bản đồ kiến trúc cảnh quan của đồ án quy hoạch chi tiết Điểm du lịch Mộc Châu Island, công trình trên thuộc khu dịch vụ DV4.

Khu dịch vụ DV3 + AT + BT2: Là khu vực nhà ngược và trạm xe đạp trên cát; nhà hàng VIP, khu villa giai đoạn 1, khu villa đặc biệt. Chủ đầu tư đã xây dựng khu trượt khô với kích thước đường trượt 15mx180m = 2.700m2, chưa phù hợp với quy hoạch đã được phê duyệt.

Khu dịch vụ DV4: Là nhà bán đồ lưu niệm, nhà chờ xe điện. Tuy nhiên, chủ đầu tư đã chuyển vị trí công trình trên sang khu dịch vụ DV1.

1,8ha khu vực để xe và khu nhà đang xây chưa có trong chủ trương đầu tư.

Khu dịch vụ DV5, 6: Khu trò chơi hét cột nước, cầu đu Mộc Châu swing chủ đầu tư chưa xây dựng theo quy hoạch. Tuy nhiên, trên khu đất DV6 đã dựng 01 nhà sàn trưng bày với diện tích khoảng 57m2, 02 tầng. Công trình chưa có trong quy hoạch (chủ đầu tư mua của người dân về dựng).

Khu dịch vụ DV8: Khu quảng trường tổ chức sự kiện; Chủ đầu tư đã thực hiện theo quy hoạch đã xây dựng nhà sân khấu diện tích khoảng 500m2. Trong đó diện tích xây dựng khu DV8 theo quy hoạch là 2.000m2, chiều cao 01 tầng (tuy nhiên chưa thẩm định thiết kế cơ sở đối với công trình này).

Công trình nhà điều hành 02 tầng diện tích 70m2, xây dựng trên vị trí đất cây xanh CX3, chưa có trong quy hoạch được duyệt. Ngoài ra, chủ đầu tư đã thực hiện đầu tư các hạng mục đường giao thông nội bộ, các công trình hạ tầng kỹ thuật phục vụ dự án theo quy hoạch.

Hạng mục công trình nhà villa hình đoàn tàu bao gồm 24 phòng nghỉ dưỡng là công trình nằm ngoài ranh giới đồ án quy hoạch chi tiết Điểm du lịch Mộc Châu Island (Green gem Mộc Châu) được UBND huyện Mộc Châu phê duyệt tại Quyết định số 1583/QĐ-UBND ngày 07/7/2020. Theo chủ đầu tư, đây là các công trình di chuyển vị trí từ khu BT1, BT2 (khu villa 1 giai đoạn 1) chuyển sang xây dựng trên đất của chủ đầu tư đã mua.

Khu villa nằm ngoài quy hoạch.

Nhiều công trình xây dựng ở các vị trí sườn đồi đất có độ dốc cao, nguy cơ sạt lở cao, nguy hiểm hơn đó là các công trình khách sạn lưu trú, nhà hàng, dịch vụ.

Công trình khu villa (hình quả cầu) cạnh khu khách sạn hình đoàn tàu bao gồm 09 căn, trong đó 06 căn nằm ngoài quy hoạch, còn lại 03 căn nằm trên ranh giới quy hoạch. Tuy nhiên, theo quy hoạch sử dụng đất của bản đồ quy hoạch được cấp là đất cây xanh CX6; Khu để xe chưa có quy hoạch, bãi đỗ xe 1,8ha chưa có trong chủ trương đầu tư.

Dựa trên báo cáo của Sở Xây dựng, nhiều vi phạm đã được chỉ ra. Tuy nhiên, trong các vi phạm đó chủ yếu sai quy hoạch, vị trí, vi phạm ranh giới, chưa được quy hoạch hoặc chưa nằm trong chủ trương đầu tư…Báo cáo của Sở Xây dựng có nhắc đến các công trình thuộc dự án đã được thẩm định về thiết kế cơ sở tại các thông báo kết quả thẩm định thiết kế bản vẽ thi công của Sở Xây dựng được miễn cấp giấy phép xây dựng, nhưng phải đáp ứng 1 số điều kiện kèm theo. Tuy nhiên, báo cáo cũng không nói rõ trong các hạng mục vi phạm nói trên thì hạng mục nào đã đáp ứng đầy đủ các điều kiện để được miễn cấp giấy phép xây dựng, hạng mục nào chưa, hạng mục nào phải xin phép. Vấn đề này cần phải được làm rõ trong cuộc kiểm tra liên ngành tới đây vào ngày 13/9 và công khai thông tin để rộng đường dư luận.

Phải có người chịu trách nhiệm?

Chúng tôi cho rằng, đối với các công trình vi phạm về quy hoạch như chưa được quy hoạch, chưa có chủ trương đầu tư, nằm ngoài quy hoạch, chưa được thẩm định thiết kế cơ sở, chưa phù hợp với quy định là chưa đáp ứng đầy đủ các thủ tục về đầu tư xây dựng, cấp phép, thẩm định về phòng chống cháy nổ… và cần phải được cấp phép đầy đủ mới được đầu tư, xây dựng, vận hành kinh doanh chứ không thể hoàn thiện thủ tục theo kiểu “vá” lỗi. Bởi các công trình trong khu du lịch, khi vận hành có thể liên quan đến sức khỏe, tính mạng của con người chứ không đơn thuần là tài sản.

Hệ thống trượt Zipline tốc độ cao rất nguy hiểm.

Ví dụ như khu villa hình đoàn tàu, theo TS.KTS Trương Ngọc Lân – Giảng viên Khoa Kiến trúc và Quy hoạch (Đại học Xây dựng Hà Nội) cho rằng, theo Luật Xây dựng năm 2014 và Luật số 62/2020/QH14 sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Xây dựng thì công trình xây dựng ở nông thôn thuộc khu vực chưa có quy hoạch phát triển đô thị và quy hoạch chi tiết xây dựng được duyệt hoặc nhà ở riêng lẻ ở nông thôn thì không phải xin phép. Trường hợp là khách sạn, cơ sở kinh doanh xây dựng kiên cố trong dự án đã được phê duyệt quy hoạch chi tiết xây dựng, không phải nhà ở riêng lẻ ở nông thôn thì phải xin phép. Mặt khác, các công trình kinh doanh khách sạn thì còn phải thẩm định về phòng chống cháy, nổ, bảo vệ môi trường, kết nối hạ tầng kỹ thuật, các nội dung cần thiết khác và phải được cơ quan có thẩm quyền nghiệm thu trước khi bàn giao, đưa vào sử dụng, chứ không đơn giản…

Mặt khác, theo TS.KTS Trương Ngọc Lân, về cảnh quan của khách sạn hình đoàn tàu thì có phần chưa ổn vì cách xử lý địa hình cắt xẻ taluy để lấy mặt bằng xây dựng chưa khéo léo nên làm trơ nhiều mảng đất, mất màu xanh của rừng núi, ngoài ra phần xây bệ bê tông ở đầu tàu còn thô, tương phản với bối cảnh. Phần xử lý cảnh quan sau khi xây dựng còn sơ sài, hầu như chưa có gì.

Luật sư Nguyễn Đức Hùng - Phó Trưởng phòng Tranh tụng, Công ty Luật TNHH TGS (Đoàn Luật Sư Thành Phố Hà Nội).

Phân tích quy định của pháp luật liên quan đến các vi phạm của Dự án Điểm du lịch Mộc Châu Island, Luật sư Nguyễn Đức Hùng - Phó Trưởng phòng Tranh tụng, Công ty Luật TNHH TGS (Đoàn Luật Sư Thành Phố Hà Nội) có một số quan điểm sau: Ngày 6/9, đối với các sai phạm đã được Sở Xây dựng Sơn La chỉ ra gồm, xây dựng không đúng vị trí được quy hoạch, nằm ngoài ranh giới được quy hoạch, chưa được quy hoạch, chưa được thẩm định thiết kế cơ sở, chưa có trong chủ trương đầu tư. Căn cứ vào Luật Xây dựng 2014 và Luật số 62/2020/QH14 sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Xây dựng có thể thấy những hành vi này đã vi phạm quy định của pháp luật, đó là:

Đối với khu dịch vụ DV1, DV4 chủ đầu tư đã xây dựng nhà bán đồ ăn, hàng lưu niệm sai vị trí quy hoạch được duyệt; khu dịch vụ DV3 đã xây dựng khu trượt khô với kích đường trượt 15mx180m = 2.700m2, chưa phù hợp với quy hoạch đã được phê duyệt; khu DV6 và DV8 đã xây dựng một số công trình chưa có quy hoạch; bãi đỗ xe 1,8ha chưa có trong chủ trương đầu tư.

Những hành vi này có thể đã vi phạm khoản 4 Điều 12 Luật Xây dựng 2014 về các hành vi bị nghiêm cấm: “Xây dựng công trình không đúng quy hoạch xây dựng, trừ trường hợp có giấy phép xây dựng có thời hạn; vi phạm chỉ giới xây dựng, cốt xây dựng; xây dựng công trình không đúng với giấy phép xây dựng được cấp”.

Ngoài ra, chỉ giới xây dựng được quy định rõ tại Luật Xây dựng 2014 và Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về quy hoạch xây dựng ban hành kèm theo Thông tư 01/2021/TT-BXD (có hiệu lực từ ngày 05/7/2021). Cụ thể, tại khoản 6 Điều 3 Luật Xây dựng 2014 và Thông tư 01/2021/TT-BXD quy định thống nhất, “Chỉ giới xây dựng là đường giới hạn cho phép xây dựng công trình chính trên thửa đất”. Căn cứ vào đó có thể thấy, hạng mục công trình nhà villa hình đoàn tàu bao gồm 24 phòng nghỉ dưỡng, 6 villa hình quả cầu là công trình nằm ngoài ranh giới đồ án quy hoạch chi tiết Điểm du lịch Mộc Châu Island (Green gem Mộc Châu) được UBND huyện Mộc Châu phê duyệt tại Quyết định số 1583/QĐ-UBND ngày 07/7/2020 là đã vi phạm chỉ giới xây dựng theo khoản 4 điều 12 Luật Xây dựng 2014.

Diện tích xây dựng khu DV8 theo quy hoạch là 2.000m2, chiều cao 01 tầng chưa được thẩm định thiết kế cơ sở. Điều này đã vi phạm nghĩa vụ của chủ đầu tư theo điểm đ khoản 2 Điều 85 Luật Xây dựng 2014, “Trình thẩm định, phê duyệt thiết kế, dự toán xây dựng và nộp phí thẩm định thiết kế, dự toán xây dựng”.

Theo Luật sư Hùng, đối với những sai phạm nêu trên cần phải chịu trách nhiệm theo quy định của pháp luật. Theo đó, khoản 10 Điều 44 Luật Xây dựng 2014 đã quy định: “Người nào có hành vi cắm mốc chỉ giới, cốt xây dựng sai vị trí, di dời, phá hoại mốc chỉ giới, cốt xây dựng thì tùy theo tính chất, mức độ vi phạm, bị xử lý kỷ luật, xử phạt vi phạm hành chính, truy cứu trách nhiệm hình sự, nếu gây thiệt hại thì phải bồi thường thiệt hại theo quy định của pháp luật”.

Cụ thể hơn, điểm c khoản 9 Điều 16 Nghị định 16/2022/NĐ-CP về xử phạt đối với hành vi xây dựng không đúng quy hoạch xây dựng, quy hoạch đô thị được duyệt như sau: “(c), Phạt tiền từ 160.000.000 đồng đến 180.000.000 đồng đối với xây dựng công trình có yêu cầu phải lập báo cáo nghiên cứu khả thi đầu tư xây dựng hoặc công trình phải lập báo cáo kinh tế - kỹ thuật đầu tư xây dựng”.

Ngoài việc phải chịu xử phạt, chủ đầu tư còn phải chịu các biện pháp khắc phục hậu quả theo khoản 4 Điều 4 Nghị định 16/2022/NĐ-CP về quy định xử phạt vi phạm hành chính về xây dựng: “(4), Đối với mỗi hành vi vi phạm hành chính, ngoài việc bị áp dụng hình thức xử phạt, tổ chức, cá nhân có hành vi vi phạm còn có thể bị áp dụng một hoặc nhiều biện pháp khắc phục hậu quả được quy định cụ thể như sau: (a), Buộc khôi phục lại tình trạng ban đầu; (b), Buộc thực hiện biện pháp khắc phục tình trạng ô nhiễm môi trường; (c), Buộc phá dỡ công trình, phần công trình xây dựng vi phạm…

Nếu không thực hiện được các biện pháp khắc phục thì giấy phép xây dựng sẽ bị thu hồi theo điểm d khoản 1 Điều 101 Luật Xây dựng về thu hồi giấy phép xây dựng: “(b), Chủ đầu tư không khắc phục việc xây dựng sai với giấy phép xây dựng trong thời hạn ghi trong văn bản xử lý vi phạm theo yêu cầu của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền”.

Công trình nhà điều hành 02 tầng diện tích 70m2, xây dựng trên vị trí đất cây xanh CX3, chưa có trong quy hoạch được duyệt.

Như vậy đã rõ, lãnh đạo Sở Xây dựng đã có báo cáo chỉ rõ các sai phạm và chuyên gia đã đưa ra những băn khoăn, lo lắng và cảnh báo, pháp luật đã có quy định, chế tài cụ thể. Vấn đề còn lại nằm ở phía chủ đầu tư có thực sự cầu thị, thừa nhận sai phạm và tự nguyện khắc phục hậu quả hay phải chờ đến những hành động quyết liệt từ cơ quan chức năng.

Để đảm bảo an toàn sức khoẻ, tính mạng cho người dân, đồng thời để đảm bảo thượng tôn pháp luật. Đề nghị UBND tỉnh Sơn La chỉ đạo UBND huyện Mộc Châu nghiêm túc và khẩn trương thực hiện công tác thanh kiểm tra Dự án Điểm du lịch Mộc Châu Island do Công ty Cổ phần Du lịch 26 Mộc Châu là chủ đầu tư trên tinh thần công khai, minh bạch, không có vùng cấm cũng như kiên quyết xử lý trách nhiệm tập thể, cá nhân để xảy ra những vi phạm tại dự án này và kịp thời thông tin công khai trên các phương tiện thông tin đại chúng.