Ký ức ám ảnh về tụ điểm ma túy khét tiếng Tây Bắc

Đi đâu cũng thấy... người nghiện

17h, hai người trên chiếc xe máy cầm theo ma túy tiến thẳng hướng Nậm Nhùn, Lai Châu để rao bán. Ở mé đồi, hàng chục con nghiện lẩn khuất sau những lùm cây để hút chích, phê pha, dọc con đường dẫn vào bản la liệt kim tiêm còn đỏ máu...

Đó là bức tranh của bản Pa Mu, xã Hua Bum, huyện Nậm Nhùn những năm 2017-2021. Bản làng heo hút giữa vùng biên viễn dường như không lạ lẫm với những khuôn mặt in hình cái chết trắng.

Với gần 500 nhân khẩu, đa số là người dân tộc Mông, bản Pa Mu có một con đường độc đạo dẫn vào, phía sau bản nối sang vùng biên giới Trung Quốc khiến nơi đây trở thành tụ điểm ma túy khét tiếng.  

"Có thời điểm, toàn bản có hơn 40 con nghiện ma túy", ông Lò A Cấu, trưởng bản Pa Mu mở đầu câu chuyện với VietNamNet. 

Theo ông Cấu, từ xa xưa, người dân ở Nậm Nhùn nói chung và bản Pa Mu nói riêng đều sử dụng thuốc phiện. Rất nhiều gia đình từ đời ông, đời cha đến các con ai nấy đều truyền nhau thứ chất gây nghiện trên. 

Nhận nhiệm vụ trưởng bản đến nay gần hai thập kỷ, ông Cấu cho biết ngoài nghèo đói, bản Pa Mu nổi tiếng với đủ các tệ nạn xã hội. 

"Giai đoạn những năm 2016-2021, Pa Mu nổi lên là nơi tụ tập của các con nghiện, đi đâu cũng bắt gặp người nghiện ma túy. Từ nghiện ngập nảy sinh trộm cắp, đến túng quẫn đi xách ma túy rồi tù tội", ông Cấu kể. 

Hình ảnh Pa Mu trong mắt vị trưởng bản 42 tuổi là ở các bụi cây, đồi hoang hay căn nhà vắng, những con nghiện thay nhau hút, chích. Có thời điểm, vì sốc thuốc, nhiều người nằm lăn lóc giữa đường... 

Chính vì nổi tiếng là nơi có nhiều con nghiện, các con buôn ma túy từ vùng huyện Mường Tè (Lai Châu) hay huyện Mường Nhé, tỉnh Điện Biên tìm đến đây để rao bán. 

"Các đối tượng lạ mặt đi xe máy thường xuyên lui tới bản, giao dịch ma túy có lúc diễn ra gần như công khai. Loại 'hàng' phổ biến được rao bán là ma túy tổng hợp", ông Lò A Cấu kể. 

Là nơi tập trung nhiều con nghiện bậc nhất tỉnh Lai Châu, Pa Mu có giai đoạn không tuần nào không xảy ra tình trạng trộm cắp. Những cuộc điện thoại trình báo của người dân đến trưởng bản Lò A Cấu là một trong những minh chứng rõ nét. 

Theo ông Cấu, giai đoạn trước năm 2021, có thời điểm nửa đêm điện thoại ông cũng réo lên nghe dân báo bị mất cắp. 

"Người thì mất con gà, con vịt, người mất điện thoại, phương tiện... không tháng nào không xảy ra trộm cắp vặt", ông Cấu nói.

"Quây" ngược lực lượng công an

Tích tụ trong thời gian dài, bản ma túy Pa Mu nhen nhóm lên các đối tượng, hình thành nên những tụ điểm ma túy phức tạp. Các đối tượng manh động, có vũ khí là các khẩu súng kíp, sẵn sàng cắt cử người theo dõi ngược lại lực lượng công an. 

Là địa bàn có con đường độc đạo, phía sau bản là cánh rừng nối sang biên giới Trung Quốc nên khi bị phát hiện, các đối tượng dễ dàng tháo chạy vào rừng, tẩu tán tang vật. Thậm chí, nhiều trường hợp còn bao che, dung túng cho đối tượng trong bản vi phạm pháp luật. 

Địa danh này càng trở nên phức tạp khi có những thời điểm, lực lượng công an bị đám đông cản trở khi thực hiện việc bắt đối tượng mua bán, tàng trữ ma túy. 

Theo trưởng bản Lò A Cấu, năm 2017, một cuộc 'vây ráp' của lực lượng công an vào bản Pa Mu được tiến hành khi xác định đủ căn cứ về đối tượng tàng trữ, mua bán chất ma túy. Tuy nhiên, việc áp giải đối tượng ra khỏi bản gặp khó khăn vì nhiều người thân, họ hàng tập trung đông gây cản trở. 

Anh Ma A Lình, công an viên xã Hua Bum nhớ lại, thời điểm trên khi công an trấn áp tội phạm, vì có quan hệ họ hàng nên nhiều người tụ tập, gây sức ép, buộc lực lượng phải tạm thời rút khỏi bản.

Một sự việc tương tự sau đó lặp lại khiến lực lượng chức năng nhận thấy các đối tượng tại bản Pa Mu ngày càng manh động, liều lĩnh. 

Tháng 5/2021 Pa Mu nằm trong kế hoạch lớn được Tỉnh ủy Lai Châu phê duyệt, kế hoạch này giao Công an tỉnh và lực lượng Bộ đội biên phòng triển khai nhằm triệt xóa bản ma túy này. 

Những cuộc truy quét tụ điểm ma túy diễn ra với tần suất liên tiếp, hàng chục đối tượng cầm đầu bị bắt giữ, các chốt kiểm soát người ra vào bản được bố trí 24/24h dần đưa Pa Mu trở lại về sự bình yên vốn có.