Ngược thời gian du hành về cội nguồn của tộc Thái Điện Biên

Trong không khí rộn ràng của Lễ hội Hoa Ban năm 2025, tối 13.3, tại Nhà văn hóa bản U Va, xã Noong Luống, huyện Điện Biên, tỉnh Điện Biên đã diễn ra show diễn thực cảnh “Huyền tích U Va” tái hiện cội nguồn người Thái.

Đây là một hoạt động nằm trong khuôn khổ Lễ hội Hoa Ban và Ngày hội Văn hóa, Thể thao và Du lịch các dân tộc tỉnh Điện Biên lần thứ VIII, nhằm giới thiệu huyền tích, lịch sử và những vũ điệu dân gian độc đáo của dân tộc Thái, đồng thời phục vụ nhu cầu tìm hiểu và trải nghiệm văn hóa của du khách.

Với thời lượng hơn 40 phút, show diễn đã tái hiện những câu chuyện cổ xưa, những huyền tích và nét văn hóa gắn liền với đời sống của người dân tộc Thái, thông qua các vũ điệu dân gian đặc sắc.

Show diễn thực cảnh “Huyền tích U Va” gồm 3 chương: huyền tích về người Thái và U Va (sự tích quả bầu), những dấu ấn cổ xưa của người dân tộc Thái; truyền thuyết về khăn piêu (ca ngợi tình yêu và huyền thoại Khau cút); nghi lễ về văn hóa - nét đẹp nhân văn, lâu đời, niềm tự hào của người Thái và sự liên kết giữa hiện tại và quá khứ (giữa con người ngày nay và gốc tích, nguồn cội).

Các chương được liên kết với nhau bằng chính văn hóa đặc sắc của người Thái, tạo nên một câu chuyện liền mạch và đầy cảm xúc. Show diễn đã tái hiện lại những hình ảnh thiên nhiên hùng vĩ của Điện Biên, từ núi rừng đặc trưng, hồ Uva, cọn nước, phai, mương, cây Pang, cây hoa ban.

Không gian biểu diễn được chia thành nhiều khu vực, với núi non, hồ nước, tiểu cảnh, nhà cửa... được dựng lên công phu. Các lễ hội truyền thống như: gội đầu, xên bản, xên mường, hạn khuống, hoa ban, xăng khan... cũng được tái hiện sinh động, cùng với các điệu xòe, nhảy sạp, múa trong lễ Xên Pang.

Câu chuyện bắt đầu từ thuở trời đất hỗn mang, khi Mường Then hạn hán kéo dài. Then Lớn đã lệnh cho Nàng Bảu đúc thành loài người, cho 30 giống người Xá (Khơ Mú) và 50 giống người Thái vào quả bầu mẹ khổng lồ rồi thả xuống đất Mường Then.

Sau đó, Quan Công và các thiên nhân giáng trần, phát hiện ra tiếng hát từ quả bầu, dùng thanh sắt dùi thủng và dao giải phóng các giống người Xá và Thái. Câu chuyện cũng kể về mối tình lãng mạn của Chàng Lú và nàng Ủa, cùng những nghi lễ cúng bản, tổ tiên, cầu mùa màng bội thu.

Là một trong những người dân bản U Va, xã Noong Luống tham gia biểu diễn, chị Quàng Thị Vân - không giấu nổi niềm vui và tự hào khi được trực tiếp tham gia biểu diễn trong show diễn thực cảnh.

“Sinh ra và lớn lên trên mảnh đất này, tôi cảm thấy vô cùng vinh dự và biết ơn. Tôi mong muốn thế hệ trẻ sẽ tiếp nối truyền thống, gìn giữ và phát huy bản sắc văn hóa độc đáo của dân tộc mình” - chị Vân nhấn mạnh.

Theo chị Vân, show diễn năm nay về cơ bản vẫn giữ nguyên nội dung nhưng được đầu tư công phu hơn về cách thể hiện, mang đến những màn trình diễn phong phú và đẹp mắt hơn.

Ông Lò Văn Cu (67 tuổi, bản U Va, xã Noong Luống) thì cho rằng, show diễn "Huyền tích U Va" là một cách tuyệt vời để truyền đạt lịch sử và văn hóa của người Thái cho thế hệ trẻ.

Ông hy vọng những câu chuyện được tái hiện trong show diễn sẽ giúp các cháu hiểu biết hơn về nguồn cội. Đồng thời mong muốn bản mường luôn bình yên, người dân khỏe mạnh và cuộc sống ấm no.